Mauzoleum Konstancji

Mauzoleum Konstancji – piękna, autentyczna architektura rzymska z IV wieku n.e. Malownicze, pełne ducha historii i duchowości miejsce w Rzymie. Koniecznie do zobaczenia!

Grób św. Agnieszki Męczennicy i bazylika cyrkowa

Wszystko wzięło tu swój początek od chrześcijańskich katakumb z grobem legendarnej świętej, Agnieszki, męczennicy z czasów Dioklecjana (ok. 304 r. n.e.). To sławne miejsce przyciągało jak magnes wszystkich chrześcijan i z tego też powodu cesarz Konstantyn Wielki nakazał nieopodal grobu Agnieszki budowę hali modlitw dla licznie przybywających tu wiernych (bazylika cyrkowa).

Córka cesarza, Konstancja (zwana inaczej Konstantyną) wybrała to miejsce na własny monumentalny grób – mauzoleum. Przy świętej kobiecie (Agnieszka) spoczęła mniej święta niewiasta (Konstancja), z której w średniowieczu zrobiono świętą Kościoła.

Wiemy również, że tu też została pochowana Helena, młodsza siostra Konstancji, żona słynnego cezara-filozofa Juliana Apostaty. Być może była tu też pogrzebana nieszczęśliwa mama obu pań – druga żona Konstantyna Wielkiego, Fausta Maksima, zamordowana z rozkazu męża (ugotowana w termach!), prawdopodobnie za cudzołóstwo…

Mauzoleum Konstancji i Heleny

Dzieło o niezwykłej urodzie, dzięki cudownym mozaikom i fantazji architektonicznej, Mauzoleum Konstancji jest jednym z pierwszych przykładów tego, jak architektura wczesnej epoki chrześcijańskiej wykorzystywała modele budynków sakralnych z poprzedniej epoki, z politeistycznego Rzymu. Już na pierwszy rzut oka widać co było wzorem dla twórców Mauzoleum: Panteon, Mauzolea Augusta i Hadriana i tzw. świątynia Minerva Medica – budowle centralne, na planie koła.

Choć mauzoleum zostało częściowo pozbawione prymitywnego blasku, to nadal zachowuje swój czar i wyjątkowość, co czyni go jednym z ulubionych miejsc rzymskich par na śluby religijne.

Mozaiki

W mozaikach Mauzoleum Konstancji dominują motywy geometryczne typowe dla późnej sztuki starożytnej oraz sceny naturalistyczne przedstawiające owoce i ptaki (pawie, gołębie), sceny winobrania i portrety dwóch sióstr, które były pochowane w tym miejscu: Konstancji i Heleny.

Mnogość symboli tradycyjnie związanych z kultem boga Bachusa (grecki Dionizos) doprowadziły do ​​błędnego przekonania, że mauzoleum było pierwotnie świątynią tegoż boga.

Mozaiki, które pierwotnie zakrywały kopułę, zostały ostatecznie utracone około 1620 r. z powodu złego stanu zachowania.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Sarkofag

Symbole dominujące w mozaikach ambitu (obejście) odnajdujemy w sarkofagu Konstancji (kopia współczesna z „plastiku”, oryginał jest przechowywany w Muzeach Watykańskich). Nie ma w nim wyraźnych treści chrześcijańskich lecz tylko nawiązanie do tradycyjnego symbolu grecko-rzymskiego przemiany winogron w wino. Jak widać w IV wieku rodzina cesarska nie manifestowała jeszcze swojej prywatnej wiary.

Bazylika św. Agnieszki za Murami

Kościół św. Agnieszki za Murami powstał w VII wieku n.e. z inicjatywy papieża Honoriusza I (625-638) i do dziś zachował część oryginalnej architektury z tamtych czasów. Widać w nim co prawda naleciałości z następnych epok, głównie z XVII i XIX wieku, ale ogólne wrażenie wciąż pozostaje takie same – spokój, skupienie, harmonia, proporcje charakterystyczne dla czasów postimperialnych.

Piękna i prosta jest mozaika w absydzie – męczennica Agnieszka odziana w szaty cesarskie w towarzystwie dwóch papieży, którzy stworzyli to miejsce: papież Symmach z VI w. (z woluminem) i papież Honoriusz I (z modelem kościoła).

W krypcie pod ołtarzem (wejście znajduje się po prawej stronie ołtarza) złożono prochy Agnieszki i jej siostry mlecznej Emerencjany.

• 

• 

• 

Dojazd do Kompleksu Monumentalnego św. Agnieszki

Z centrum Rzymu najłatwiej jest dotrzeć metrem B (kierunek JONIO) do przystanku Sant’Agnese-Annibaliano.
Można też wybrać się tu piechotą i po drodze zobaczyć: bramę Porta Pia (dzieło Michała Anioła), pomnik Bersalierów oraz Willę Torlonia z jej pięknym parkiem i muzeum.