Piramida w Rzymie? Tak! Egipt zdobyty przez Rzymian, Egipt powalił Rzymian kulturowo – kolejny raz w historii zdobywcy okazali się barbarzyńcami…
Gajus Cestiusz Epulon
Piramida Gajusa Cestiusza Epulona, to jedyna dziś ocalała piramida rzymska (było ich znacznie więcej) – wspaniały przykład „egiptomanii”, która zaraziła społeczeństwo Republiki po aneksji Egiptu w 30 r. przed n.e.
Gajus Cestiusz, ważny i bogaty polityk republikańskiego Rzymu, zdecydował, że grobowiec w kształcie piramidy będzie idealnym wyborem, by świat o nim pamiętał.
Wiemy z całą pewnością, dzięki zachowanemu napisowi wyrytemu na piramidzie, że ta budowla została wzniesiona w zaledwie 330 dni – prawdopodobnie między 18 a 12 przed n.e. – przez spadkobierców Cestiusza, którzy, by odziedziczyć jego fortunę, musieli spełnić postawiony w testamencie jeden warunek – ukończyć budowę grobowca w 365 dni.
Ale kim był ten bogaty polityk? On sam pojawia się w inskrypcjach piramidy jako ważny członek kapłańskiego kolegium epulones, który miał za zadanie organizować coroczne bankiety sakralne – Epulum Iovis – na wspomnienie poświęcenia świątyni Jowisza Kapitolińskiego oraz świątyń Junony i Minerwy. Bycie epulonem oznaczało osiągnięcie wysokiej pozycji społecznej, a zatem dużego bogactwa i władzy!
Piramida
imponująca jest jej niezwykła konstrukcja: ma 36,4 m wysokości i kwadratową podstawę o boku 29,50 m; fundamenty mają ok. 9m głębokości. Została odlana z cementu rzymskiego, pokryta osłoną z cegieł i płytami białego marmuru z Carrary (marmor lunensis).
Największa niespodzianka piramidy znajduje się w jej środku – mała komora grobowa o powierzchni 24 m2 (4,10 x 5,90 m) – mała w porównaniu z imponującą masą piramidy – pokryta częściowo zachowanymi freskami z postaciami uskrzydlonych Wiktorii, trzymających w dłoniach wieńce laurowe – znak apoteozy Gajusa Cestiusza.
Pierwotnie komora grobowa była zamurowana, zgodnie z egipskim zwyczajem. Pierwsze naruszenie grobu prawdopodobnie dokonało się w średniowieczu, poprzez wykuty tunel po północnej stronie, co spowodowało utratę przedmiotów grobowych i zniszczenie znacznej części dekoracji.
To, co pozostaje dziś całkowicie owiane tajemnicą, to to, czy Cestiusz postanowił zostać poddany kremacji lub pochowany: w rzeczywistości nie znaleziono ani sarkofagów, ani urn na prochy ludzkie.
Pewne jest też, że wewnątrz komory grobowej nie było żadnych wysokowartościowych skarbów materialnych, ponieważ rządzący wtedy Oktawian August zakazał specjalnym prawem ostentacji luksusu w grobowcach. To była prawdziwa porażka dla licznych profanatorów grobów, którzy przez wieki wielokrotnie próbowali zakraść się do piramidy w poszukiwaniu skarbów.
Napisy na piramidzie
Strona południowo-wschodnia:
C(aius) CESTIUS L(uci) F(ilius) EPULO, POB(lilia tribu), PRAETOR, TRIBUNUS PLEBIS, (septem)VIR EPULORUM – „Gajus Cestiusz, syn Lucjusza, z plemienia Poblilia, pretor, trybun ludowy, członek kolegium epulonów„.
Strona północno-zachodnia:
OPUS APSOLUTUM EX TESTAMENTO DIEBUS CCCXXX | ARBITRATU | PONTI P F CLA(udia tribu) MELAE HEREDIS ET POTHI L(iberti) – „Dzieło to, by spełnić zapis testamentowy, zostało wykonane w 330 dni na polecenie spadkobiercy, Lucjusza Ponziusza Meli, syna Publiusza z plemienia Claudia oraz Potho, wyzwoleńca„.
Zwiedzanie piramidy
Zwiedzanie Piramidy wewnątrz jest możliwe jedynie w grupach zorganizowanych, rezerwując wcześniej wejście u zarządcy – COOPCULTURE (tel. +39 06 39967702).
Koszty:
bilet = 5,50 €
opłata za rezerwację = 2,00 €.
Grupy: rezerwacja 40,00 € (max 20 osób)
Piramida od strony cmentarza niekatolickiego 
Inskrypcja 
Komora grobowa 
Skrzydlata Wiktoria
Zobacz jeszcze: Cmentarze rzymskie – Dzielnica Testaccio