Cmentarze rzymskie
Nekropolie – miasta umarłych, od niepamiętnych czasów były częścią krajobrazu Italii. Każda miejscowość rezerwowała na ten cel tereny przylegające do dróg wylotowych, tak aby żywi nie zapominali o przodkach, a cienie zmarłych mogły przez to kontynuować pośmiertną egzystencję w Hadesie. Cmentarzy w starożytnym Rzymie było tak wiele, jak wiele było dróg konsularnych. Ich ślady można znaleźć praktycznie w całym mieście.
Katakumby, starochrześcijańskie bazyliki cmentarne, mauzolea, grobowce – w zasadzie wszystkie powstały poza „pomerium” Romulusa, przy głównych drogach Wiecznego Miasta. Gdyby chcieć zapalić świeczkę na każdym miejscu pochówku jakiejś istoty ludzkiej, to Rzym zapłonąłby jak jedna wielka lampka.
Jeśli spędzacie tu wakacje w czasie listopadowego święta lub zaraz po nim, to warto odwiedzić jeden z malowniczych cmentarzy miasta. Najprościej wybrać się do starorzymskich katakumb lub do współczesnych cmentarzy: CAMPO VERANO, Cimitero Flaminio di PRIMA PORTA i Cimitero Laurentino. Niesamowity jest też Cmentarz Niekatolicki, oaza spokoju i sztuki… prawie w centrum miasta.
CMENTARZ CAMPO VERANO
Campo Verano to odpowiednik warszawskich Powązek. Jest położony w dzielnicy Tiburtino, w pobliżu bazyliki św. Wawrzyńca za murami (San Lorenzo fuori le mura). Nazwa cmentarza bierze swój początek od nazwy zwyczajowej obszaru na którym leży a należącym kiedyś do senatorskiego rodu Veranów z okresu republiki rzymskiej. Cała strefa, położona wzdłuż drogi konsularnej Via Tiburtina, była zawsze miejscem pochówku, o czym świadczą katakumby św. Cyriaki (Santa Ciriaca) leżące w obrębie cmentarza oraz sama bazylika św. Wawrzyńca stojąca na miejscu, gdzie według tradycji został pochowany męczennik z III wieku.
Dzisiejszy cmentarz został ustanowiony w czasie napoleońskiego Królestwa Italii (1805-1814). Jego głównym projektantem był znany architekt Giuseppe Valadier. Po upadku Państwa Kościelnego projekt był kontynuowany przez Virginio Vespignaniego, któremu cmentarz zawdzięcza monumentalny portyk ozdobiony czterema posągami wyobrażającymi Medytację, Nadzieję, Miłosierdzie i Ciszę.
W ciągu dwustu lat od założenia Campo Verano stało się prawdziwym muzeum pod gołym niebem (-> mapa grobów najważniejszych postaci tu pochowanych). Warto wybrać się tam, by zobaczyć wspaniałe nagrobki znanych i mniej znanych postaci ostatnich dwu wieków oraz zwiedzić wspaniałą wczesnochrześcijańską bazylikę diakona Wawrzyńca – jedną z pięciu rzymskich bazylik większych, która – niestety – regularnie omijana jest przez weekendowych turystów.
Piazzale del Verano
Dojazd: linia autobusowa 492 (Vaticano – Stazione Tiburtina).
http://www.cimitericapitolini.it/
CMENTARZ FLAMINIO
Cmentarz Flaminio (Cimitero Flaminio), zwany popularnie „di Prima Porta” od nazwy północnej dzielnicy podrzymskiej w pobliżu której znajduje się, to największy w całych Włoszech cmentarz publiczny. Zajmuje powierzchnię 150 h i przecinają go drogi wewnętrzne o długości ponad 70 km. Nie jestem w stanie znaleźć informacji o ilości osób tam pogrzebanych, ale – patrząc jedynie na prawdziwe blokowiska umarłych – musi to być naprawdę duża liczba.
Via Flaminia Km 14,400
Tel: 0633613362
Dojazd: linie 034, 079, 204, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7.
http://www.cimitericapitolini.it/
CMENTARZ LAURENTINO
Trzeci duży cmentarz miejski stolicy Włoch został otwarty w 2002 r. Zajmuje powierzchnię ok. 22 h. Służy jako miejsce pochówku dla mieszkańców południowych i wschodnich dzielnic Rzymu.
Cimitero Laurentino – strona web
Otwarty:
01/10 – 31/03 = 7.30 – 18.00
01/04 – 30/09 = 7.30 – 19.00
Via Laurentina Km 13,500
Tel. 0649236331
Dojazd: linie C8 – C11 – C13 – 703
CMENTARZ NIEKATOLICKI
Przed upadkiem Państwa Kościelnego w 1870 roku, istniało w Rzymie surowe prawo zakazujące grzebania w obrębie murów miejskich zmarłych wyznawców innych religii oraz samobójców i aktorów. Tego typu osoby uważano za „wydalone” ze wspólnoty wiernych i przez to niegodne pochówku w ziemi poświęconej krwią męczenników. Z kilku takich kiedyś istniejących cmentarzy pozostał jeden, który zachwyca do dziś swoją swoistą angielską atmosferą – cmentarz „protestancki” albo „angielski” w dzielnicy Testaccio, tuż obok Piramidy Cestii. Chociaż pierwsze groby pochodzą z połowy XVIII wieku, to jednak cmentarz oficjalnie został otwarty dopiero w 1821 roku, kiedy to niekatolickie kraje Europy wymogły na Kurii Rzymskiej decyzję o jego oficjalnym erygowaniu i zapewnieniu mu prawnej i policyjnej ochrony (wcześniej pogrzeby odbywały się nocą, by nie prowokować fanatyków). W XIX wieku cmentarz szybko zapełnił się grobami znanych zmarłych w Rzymie niekatolików, szczególnie tych którzy pochodzili z północy Europy.
Via Caio Cestio, 6
00153 Roma
http://www.cemeteryrome.it/
Otwarty
Poniedziałek – sobota w godz. 9:00 – 17:00 (ostatnie wejście 16:30)
Niedziele i święta: 9.00 – 13.00 (ostatnie wejście 12.30).
Cmentarz wojenny Rome War Cemetery
Cmentarz wojenny w Rzymie powstał w 1947 r. jako miejsce pochówku 426 żołnierzy Brytyjskiej Wspólnoty Narodów (The Commonwealth), którzy polegli w Rzymie podczas II wojny światowej.
Znajduje się w dzielnicy Testaccio, przy Via Nicola Zabaglia, w sąsiedztwie Murów Aureliańskich i niedaleko cmentarza niekatolickiego.
